Zo doen we dat… de vorming van cultuur in de spirituele wereld

Ceremonies begeleid je in het wit. Als je aan een vrouwencirkel deelneemt, draag je een swierige jurk. Als je met energie werkt stop je met het drinken van alcohol en het eten van dierlijke producten.

In de spirituele wereld zijn er inmiddels een flink aantal ‘ongeschreven’ regels. Er is een geheel nieuwe cultuur ontstaan van ‘zo hoort het’, ‘zo doen we het’ en ‘zo zou het moeten gaan’. Terwijl we dat eigenlijk helemaal niet willen… Herken je het?

In deze blog neem ik je me in hoe logisch het ‘onbewust’ vormen van een cultuur eigenlijk is als we kijken naar onze evolutie.

Het begint bij de evolutie van ons brein

In vergelijking met andere dieren hebben wij mensen uitzonderlijk grote hersenen. Zoogdieren met een gewicht van 60 kg hebben een gemiddelde herseninhoud van 200 kubieke centimeter. De eerste mannen en vrouwen hadden 2,5 miljoen jaar geleden hersenen van rond de 600 kubieke centimeter. Wij hebben hersenen van gemiddeld 1200 tot 1400 kubieke centimeter.

Deze grote hersenen geven ons veel denkkracht, maar ze hebben ook een nadeel. Ze kosten ontzettend veel energie. Onze hersenen nemen twee tot drie procent van het totale lichaamsgewicht voor hun rekening, maar verbruiken vijfentwintig procent van de lichaamsenergie als het lichaam in ruste is.

Misschien vermoed je al wel dat dit niet zonder consequenties is geweest. Onze voorouders hebben op twee manieren moeten boeten voor hun grote hersenen. Ten eerste kostte het ze meer tijd om eten te zoeken. En ten tweede nam hun kracht (spiermassa) af.

Taal als overlevingsstrategie

Zowel de snelheid om eten te zoeken als de kracht en snelheid om dat te kunnen doen, waren voor onze voorouders essentieel om te overleven. We moesten dus een andere strategie ontwikkelen om te kunnen overleven: samenwerken. Het met elkaar samenwerken en daarmee de kans om te overleven vergroten, hebben we geleerd door met elkaar te communiceren.

Als mens kunnen we door een beperkt aantal geluiden en tekens met elkaar te verbinden een oneindig aantal zinnen, elk met een eigen betekenis, maken. Daarmee kunnen we een buitengewone hoeveelheid informatie over onze omgeving tot ons nemen, opslaan en overbrengen. Zo konden onze voorouders elkaar niet alleen waarschuwen voor een leeuw, maar ook vertellen dat ze die leeuw vlak bij de bocht in de rivier heeft gezien, terwijl hij een kudde bizons achtervolgde. Vervolgens kon ze de exacte locatie beschrijven, inclusief de verschillende paden ernaartoe. Met die informatie konden de leden van haar stam de koppen bij elkaar steken en overleggen of ze naar de rivier moesten om de leeuw te verdrijven of niet.

Groepsvorming: kan ik je wel of niet vertrouwen?

Roofdieren waren echter niet het enige ‘gevaar’. Sterker nog, de medemens was potentieel het grootste gevaar. Wie is er eerlijk en wie niet?

De nieuwe linguïstische vermogens die onze voorouders zo’n zeventigduizend jaar geleden opdeden, stelden hen in staat om over elkaar te ‘roddelen’, met als doel om uit te vinden of iemand te vertrouwen was of niet.

Mensen die zich aangetrokken voelden tot dezelfde ‘roddel’ vormden een groepje. Hoe meer mensen in deze ‘roddel’ geloven, hoe groter de groep werd en hoe geloofwaardiger het verhaal werd. Het hielp onze voorouders om grotere, stabielere verbanden te vormen.

Collectief een nieuw verhaal creëren

Maar deze ‘roddel’ om uit te zoeken of iemand wel of niet te vertrouwen is, kent zijn grenzen. Sociologisch onderzoek heeft aangetoond dat de maximale ‘natuurlijke’ grootte van een door roddel verbonden groep op zo’n 150 individuen ligt. De meeste mensen kennen niet meer dan 150 anderen van zo nabij dat ze er effectief over kunnen roddelen.

Zodra de grens van 150 individuen wordt overschreden, werkt het niet meer. Je kunt geen divisie van duizenden soldaten runnen op dezelfde manier als je een peloton runt. Er moest dus iets anders gecreëerd worden om – na de evolutie van jager-verzamelaar naar de landbouwer en de veeteler – de mensen in de almaar uitdijende nederzettingen bij elkaar te houden.

En dan komen we bij het echte unieke kenmerk van onze taal: de mogelijkheid om er informatie mee over te brengen die niet zichtbaar bestaat. Het geheim van het vormen van een stabiele grote groep mensen, zit hem in de opkomst van het fictieve verhaal. Dankzij de cognitieve revolutie waren we in staat om mythen, religies en regels te produceren en daar een collectief geloof in te creëren. Grote aantallen vreemden kunnen succesvol samenwerken dankzij het geloof in gemeenschappelijke normen en waarden.

Het is niet makkelijk om een nieuw verhaal te creëren. De moeilijkheid is niet het vertellen van het verhaal, maar hoe je iedereen zover krijgt om erin te geloven. Maar als het lukt, geeft het jou en je mede groepsgenoten veel macht.

Een complex web van verhalen

Door de jaren heen hebben mensen een ongelooflijk complex web van verhalen geweven. De dingen die mensen creëren via dit web van verhalen staat in wetenschappelijke kringen bekend als een ‘imaginaire realiteit’. En het is belangrijk om je te beseffen dat een imaginaire realiteit geen leugen is. In tegenstelling tot een leugen is een imaginaire realiteit iets waarin iedereen gelooft. Zolang dit collectieve geloof bestaat, oefent de imaginaire realiteit macht uit over de wereld. De immense diversiteit aan imaginaire realiteiten die wij mensen verzinnen en de gedragspatronen die daaruit voortvloeien zijn de voornaamste componenten van wat wij ‘culturen’ noemen.

De (opkomende) imaginaire realiteit in de spirituele wereld

Ook in de spirituele wereld is er sprake van een (opkomende) imaginaire realiteit oftewel een cultuur. Want nog steeds zit de imprint van onze voorouders – die deze evolutionaire aanpassing nodig hadden om te overleven – in ons DNA opgeslagen.

En dus kijken we naar elkaar, kopiëren we elkaars gedrag en zorgen we dat we ons aanpassen. Want als je erbij wilt horen en wilt voorkomen dat we over je ‘roddelen’ dan hoort het zo, doen we het op deze manier en zou het zo moeten gaan.

Totdat we bewust een andere keuze maken en vanuit onze authentieke energie organisch gaan creëren.

Het instituut voor Moderne Medicijnvrouwen

Bij het Instituut voor Moderne Medicijnvrouwen onderzoeken we oer-oude tradities en delen we technieken om de sjamanistische codes in je cellen te activeren. Voel jij de roep om dit magische speelveld te betreden? Schrijf je dan in voor de Soul Whispers Letter. Dit is onze gratis maandelijkse mailing waarin Alida Lucia je meeneemt in de sjamanistische spiritenergie van die maand en je meeneemt in hoe je deze energie kunt activeren en kunt vertalen naar sjamanistische recepten, remedies en rituelen. Je kunt je hier>>>>> aanmelden voor de Soul Whispers Letter.